رویکرد مدل معادلات ساختاری در آزمون ابعاد اخلاقی حسابرسان (صداقت، شایستگی و بی‌طرفی) تحت تأثیر فرسودگی شغلی و هوش معنوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

2 استادیار گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی، واحد‌ ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

10.22034/iaas.2023.179242

چکیده

 استرس مرتبط با شغل در تبیین طیف وسیعی از رفتارها و نگرش‌ها در محیط‌های کارحسابرسی پراسترس مهم است. فرسودگی شغلی به عنوان یک سندرم استرس ناکارآمد، انتظار می‌رود ابعاد اخلاقی حسابرسان را تحت تأثیر قراردهد. بنابراین هدف این پژوهش رویکرد مدل معادلات ساختاری در آزمون ابعاد اخلاقی حسابرسان تحت تأثیر فرسودگی شغلی و هوش معنوی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی و موسسات حسابرسی بخش خصوصی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران در سال 1400 می‌باشد. برای محاسبه تعداد نمونه انتخابی از روش بارکلای و همکاران استفاده شد,.که تعداد 260 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. برای جمع‌آوری داده‌های پژوهش از پرسشنامه استاندارد و برای مدل سازی و آزمون فرضیه‌ها از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزاراسمارت PLS استفاده گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که فرسودگی شغلی بر ابعاد اخلاقی حسابرسان از جمله صداقت و درستی, شایستگی و بی‌طرفی حسابرسان تأثیر منفی و معناداری دارد همچنین در این پژوهش به بررسی تأثیر فرسودگی شغلی بر ابعاد اخلاقی با توجه به نقش تعدیلی هوش معنوی پرداخته شد. نتایج پژوهش حاکی از‌ آن بود که هوش معنوی تأثیر منفی فرسودگی شغلی بر صداقت و درستی حسابرس را تعدیل می‌کند اما هوش معنوی تآثیرمنفی فرسودگی شغلی بر شایستگی و بی‌طرفی حسابرس را تعدیل نمی‌کند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. آرامش، فرزانه، بدیعی، حسین، محمدی پوررحمت الله، (1396)، " بررسی رابطه هوش های معنوی هیجانی با استرس شغلی حسابرسان" ، فصلنامه علمی پژوهشی دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت شماره23، صص1-23.
  2. پودینه، فرشته، بهزادیان, فتاح، (1397)، " تاثیر استرس و فرسودگی شغلی حسابرسان برکیفیت خدمات حسابرسی" ، فصلنامه حسابدار رسمی، شماره 44، صص46
  3. پورزمانی، زهرا، تاریوردی، فرزادف (1401)."میزان دستیابی به اهداف اخلاقی آیین اخلاق و رفتار حرفهای حسابداران رسمی ایران برمبنای مکاتب اخلاق ساختار گر". مطالعات حسابداری و حسابرسی، انجمن حسابداری ایران، شماره 43، صص 88-73.
  4. حاجیها، زهره، فخری، علی، "تأثیر اخلاق حرفه ایی حسابرسان بربهبود کارایی وارتقا عملیات حسابرسی"،  مجله پژوهش و مطالعات علوم اسلامی، شماره6، صص22-47.
  5. خواجوی، شکرالله، صالحی، تابنده.، (1398)، "تأثیر فرسایش شغلی بر عملکرد در انجام وظایف پیچیده حسابرسی"، دوفصلنامه حسابداری ارزشی رفتاری, سال چهارم, شماره 8, صص243-279.
  6. دریایی، عباسعلی، عزیزی، اکرم، (1397)، "رابطه اخلاق, تجربه و صلاحیت حرفه ای حسابرسان با کیفیت حسابرسی (با توجه به نقش تعذیل کننده شک و تردید حرفه ای"، فصلنامه دانش حسابداری مالی،  5 (1)   صص 79-99.
  7. دریایی، عباسعلی، خلوص مشفق، لیلا. (1398)، " تاثیر فرسایش قدرت خودکنترلی برکیفیت قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان"، مجله حسابداری سلامت، شماره2، صص20-38.
  8. سهر ابی، فرامرز.،(1387)،" مبانی هوش معنوی"، فصلنامه سلامت روان، شماره1، ص14-18.
  9. طبرسا، غلامعلی، معینی کریکندی، منصوره، (1393)، "رابطه ابعاد هوش معنوی  باکاهش فرسودگی شغلی"، پژوهش های مدیریت منابع انسانی، شماره4، صص109-123.
  10. فولاد بند، فرزانه،( 1385)،" خستگی شغلی، علل و راه حل"، هفته نامه سلامت، شماره  شش سال سوم،  صفحه 8.
  11. لاری دشت بیاض، محمود، مرویان حسینی، زهرا، (1393)،" بررسی نقش فرسودگی شغلی دررابطه بین استرس و عملکرد شغلی حسابرسان"، نشریه حسابداری سلامت, ،صص57-80 
  12. محمدی پور، رحمت الله، بدیعی، حسین، آرامش، فرزانه، (1396)،" بررسی رابطه  هوش های معنوی  و  هیجانی با استرس شغلی حسابرسان"، مجله دانش حسابداری و حسابرسی  مدیریت،  دوره 6,، شماره23،  صص1-10.              
  13. مرادی، مهدی،  افشار ایمانی،  یگانه السادات، (1396)، "رابطه بین هوش هیجانی، هوش معنوی و عملکرد حسابرس"، پژوهش‌های‌حسابداری‌مالی‌و‌حسابرسی، شماره 35، صص41-64.
  14. ملایری، یگانه، (1400)،" ارتباط شیوه مدیریت تعارض وفرسودگی شغلی حسابرسان با در نظر گرفتن عوامل استرس زا"، فصلنامه پژوهش در حسابداری و علوم اقتصادی، دور پنجم شماره1.

 

  1. میرشکار، نرگس، (1397)،" ارزیابی فرسودگی شغلی و عوامل مرتبط با آن درکارکنان مراکز انتقال خون استان سیستان و بلوچستان"، فصلنامه پژوهش خون، شماره 2، صص 112-105.
  2. نویدی عباسپور، ابراهیم، سلحشور، سولماز،(1401)." بررسی تأثیر تضاد نقش، باور به خودکارآمدی و حساسیت اخلاق حرفه ای حسابرسان بر عملکردآنها با تأکید برهوش عاطفی حسابرس". تحقیقات حسابداری و حسابرسی، انجمن حسابداری ایران، شماره 55، صص 96-77.
  3. وحدانی، محمد،  زحمتکش، ابوذر، (1398)،" بررسی تأثیر ابهام نقش بررابطه بین سبک های مدیریت تعارض و فرسودگی شغلی حسابداران بخش عمومی"،دوفصلنامه علمی حسابداری دولتی، دوره 6، شماره 1، صص130-115.

 

18.. Ardelean,A.(2013). "Auditors’Ethics and their Impacton Public ."Trust Social and Behavioral Science  Social and Behavioral Sciences 92: 55 – 60   

 

  1. Amram J.Y,( 2007)." Intelligence beyond IQ: The contribution of Emotional and spiritual intelligence to effective business leadership." Institune of Trans personal Psychology,

 

  1. Puspitasari,A.., Baridwan,Z.,, Fuad,A. R.,(2019)." The Efect Of Audit competence, Independence, And Professional Skeptism On Audit Quality With Auditors Ethics As moderation Variables." International Journal of Business, Economics and Law, Vol. 18, Issue 5

 

21.Zarefar,.A.(2015)." Paper of the Influence of Ethics, Experience and competency competency toward the Quality  of Auditing wit  profession Auditor Skecism as a Moderating Variable." Global conference on Business  and Social 219: 828-832    

 

22  Brocheler, V., S. Maijoor and A. van Witteloostuijn .(2004).” Auditor  Human   Capital and Audit  Firm Survival in The Dutch Audit Industry in 1930–1992, Accounting, Organization and society. Vol. 29;627-646

 

  1. Cordes, C. and .L. Dougherty,( 1993). “A review and an integration integration of Research on job burnout “.academy of management review 18, 621-656.

 

  1. Diestel, S, Cosmar, M, and Schmidt, K.H, (2013).”Burnout and  impaired cognitive functioning: The role of executive control in the  performance of cognitive tasks”.Work& Stress, 27(2): 164-180

 

  1. Dany S, Ni, Rasmini, A.N. B.Dwirandr, Sadha Suardikha,(2020).” The effect of competency Competency, independence burnout on audit quality with spiritual quotient as moderato ” . International Journal of Economics, Commerce and Management, Vol. VIII, Issue 8.pp57-70.

 

26 El-Ibiary, S.Y.L. Yam  and. K.C. Lee,  (2017). “ Assessment  of burnout associated risk factors among pharmacy practice factuality in united states ”, journal of pharmacy eutical education 81(4): 1-9

 

27.Emmons,R..A,(200). “Is spirituality an intelligence?Motivation cognition, and the psychology of ultimate  concer”, The Interna ational for the Psychology of Religion, 10(1): 3-26.

 

28 . Fisher, R. (2001)."Role Stress, the Type A Behavior  Pattern, and External Auditor Job Satisfaction and Performance." Behavioral Research in Accounting.Vol. 12:143-170

 

  1. Freudenberger, H. (1974). “Staff Burnout,” Journal of Social Issues 30 (1): 159–165.

 

30.Hanafi, R,( 2010).” Spiritual Intelligence, Emotional Intelligence and Auditor’s Performance” Journal A kuntansi dan Auditing  Indonesia, 14(1): 29–40

  1. Herda, D.N.and J. Lavelle, (2012).” The auditor-audit firm relationship and its effect on burnout and turnover its effect on burnout and turnover intention”. Accounting Horizons, 26(4): 707-723

 

32  Utami, I.., Naharty,E.( 2013).”The effect of type  personality on auditor burnout,   evidence from Indonesia”. Accounting and Tax, Volume Number2,.: 89-102

 

  1. Larson, L. L.(2011). “Gender Differences in Internal Auditor Job Burnout” Internal Auditing. 26: 11-18.

 

34   Lee, R and B. Ashforth., (1996). A Meta-Analytic Examination of the Correlates of the Three Dimensions  of Job Burnout, Journal of Applied   Psychology. Vol. 81 (2): 123-13.

 

35 Salehi,M., Farhangdoust,S. (2020).” The  impact oF personal characteristics quality of woking  life and psychol logical well-being on job burnout among Iranian external  external auditor”, International Journal Organization Theory and Behavior Vol 23.No.3:189-205.

 

  1. Maslach, C. S.E. Jackson,( 1981).”.The Measurement of Experienced Burnout”. Journal of occupational Behaviour, Vol. 2: 99 – 113

 

37 Abuaddous, M. Bataineh. B,., Enas Alabood.,F. (2018).” Burnout and  Auditor’s Judgment Decision Making :a Experimental Investing ation into Control Risk”. Assessment Academy of Accounting and  Financial Studies Journal Volume 22, Issue 4.

 

38 Andreana.O.C. and Putri,D.( 2020).”The effect of intellectual intelligence, emotional intelligence, spiritual intelligence and  gender onethical behavior, Accounting 6”. 1411–1418.

 

  1. Ishak, P.( 2018). “Pengaruh Independensi Auditor Emotional Intelligence, Spiritual Intelligence Terhadap Perilaku Etis Audtdan Kinerja Auditor”. Journal Ilmiah Akuntan Vol 1 No1:85-98

 

40 Hasanuddin,P., SjahruddinMm,.H.(2017).” The Structture of Emotional Intelligence  Spiritual Intelligence and Its Relationship with Work Enthusiasm and Auditor Performance World”. Journal  of Business and   Management,3(1):67-87

 

  1. Wicaksono,R.M.,(2021) “ Influence of competency , independence, spiritual quotient, emotional quotient and audit intenure on audit qualityJurnal Akuntan,Vol. 11, No.2, June 2021,P.137-148

 

  1. Rasmini.N. & Dwirandr,( 2020). “ Influence of competency , independence, and burnout On audit quality with , spiritual quotient as moderator”.International Journal of Economics, Commerce and Management Vol. VIII, Issue 8, August 2020. 

 

  1. Schaufeli, W. B., M. P. Leiter, C. Maslach. (2009). “Burnout: 35 Years of Research and Practice,” Career Development Internationa 14 (3): 204-220

 

  1. St.Ramlah1,. Sappewali.B., Ishak.., Dwiyanti.,E, Grace T..2020, 42 The Effect of Honesty (Integrity) Auditors, Genders and Education Levels on Audit Quality, Conference Paper   

 

45., Indah, T.( 2020). “ Effects of Organizational– Professional Conflict  and Auditor Burnout on Dysfunctional Audit “.Behaviour Holistica, Journal  vol. 11, iss. 3: .102-119.

 

  1. Zohar, D. and Marshal, I. (2000). “SQ: Spiritual Intelligence”. The Ultimate

Intelligence, Bloomsbury, London.

مطالعات حسابداری و حسابرسی
دوره 12، شماره 46
تیر 1402
صفحه 115-142

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار