اثر تعدیل‌ کنندۀ احساس سرمایه‌گذار بر رابطۀ میان میانگین واریانس بازده سهام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری ،گروه حسابداری، واحد‌ مبارکه، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان،ایران

2 استادیار،گروه حسابداری، واحد‌ مبارکه، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان،ایران

10.22034/iaas.2023.179241

چکیده

مسئلۀ بهینه‌سازی رابطۀ میانگین - واریانس بازده سهام به یکی از بحث‌های مهم در نظریۀ مالی و معیار نسبتاً محبوبی برای سنجش خطر تبدیل شده است. انتخاب میانگین - واریانس بازده سبد سرمایه‌گذاری، در جستجوی بهترین تخصیص ثروت در میان انواع برگ‌هایی بهادار است تا بتواند به مبادله بهینه میان خطر و بازده انتظاری سرمایه‌گذاری در یک افق زمانی ثابت دست یابد. مبادله میانگین واریانس در دوره‌های که احساسات سرمایه‌گذار قوی است همبستگی منفی‌بین بازده سهام و تغییرات نوسانات به وجود می‌آورد، و بازده مورد انتظار بازده سهام به طور مثبت با واریانس شرطی بازده در دوره‌ای که احساس سرمایه‌گذار ضعیف است مرتبط است. هدف این پژوهش ارائه مدلی مبتنی بر احساس سرمایه‌گذار و رابطه میانگین واریانس بازده سهام می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را شرکت­های پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران تشکیل می‏دهد که بر اساس روش حذفی سیستماتیک، تعداد 112 شرکت طی سال­های 1400-1394 به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. روش گردآوری ‏اطلاعات به‌صورت کتابخانه­ای و میدانی می­باشد. تجزیه‌وتحلیل داده­ها با استفاده از مدل رگرسیونی چندمتغیره ارائه شده در پژوهش به کمک نرم افزار‏استتا و ایویوز انجام شد. نتایج حاصل از آزمون فرضیات ‏پژوهش نشان داد که رابطه بین واریانس پیش‌بینی شده سهام و میانگین بازده سهام رابطه مثبت و معنی‌داری داشتند. باتوجه‌به نتایج به‌دست‌آمده مشاهده گردید که واریانس آتی بازده سهام که از روش گارچ حاصل شده است تحت‌تأثیر احساس سرمایه‌گذار شدت پذیرفته است. اثر تعدیلگری احساس سرمایه‌گذار به این صورت بود که منجر به افزایش اثر مثبت واریانس پیش‌بینی شده آتی بر میانگین سهام بود. ازاین‌رو، فرضیه دوم مورد پذیرش قرار گرفته است. اما اثر واریانس پیش‌بینی نشده آتی سهام بر روی میانگین بازده سهام به‌شدت منفی بوده و تحت‌تأثیر احساسات سرمایه‌گذار نیز نیست. ازاین‌رو، فرضیه سوم پژوهش رد می‌شود.

کلیدواژه‌ها


  1. تنانی، محسن. (1399). بررسی ریسک سقوط سهام احساس سرمایه‌گذاری نقش تعدیل‌کنندگی مدیریت سود. فصلنامه تحقیقات حسابداری و حسابرسی، انجمن حسابداری ایران، 3 (3): 238-220.
  2. تاری وردی، یدالله، رستمی جاز، حمید، و احمد یعقوب‌نژاد. (1398). تأثیر گرایش احساس سرمایه‌گذاران و عوامل صرف ریسک بر ارزشیابی سهام. فصلنامه مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار 39 (2): 111-91.
  3. ستایش، محمدحسین، و کاظم شمس‌الدینی. (1395). بررسی رابطة بین گرایش احساسی سرمایه‌گذاران و قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مجله  پیشرفت‌های حسابداری دانشگاه شیراز 3 (70): 125- 103. 
  4. سرپوش‌دار، افسانه، و سعید علی محمدی. (1395). بررسی نقش مومنتوم و احساس سرمایه‌گذاران بر رفتار توده‌وار در بورس اوراق بهادر. فصلنامه دانش سرمایه‌گذاری 5 (18): 159-147.
  5. حسینی، سید علی، و فاطمه مرشدی. (1398). تأثیر احساس سرمایه‌گذاران بر پویایی معاملات بورس اوراق بهادار. فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی 11 (44): 22- 1.
  6. همت فر، محمود، و حمید مریدی پور. (1401). تبین نقش‌گرایش احساس سرمایه‌گذار بر نقدشوندگی سهام. دانش سرمایه‌گذاری 11 (3): 453-435.
  7. Ahmed, B. (2019). "The Effect of Investor Sentiment on Market Reactions to Financial Earnings Restatements: Lessons from The United States". Journal of Behavioral and Experimental Finance 24(21):10-24.
  8. Ahmed, S. F., Islam, K. M., & Khan, M. (2015). "Relationship Between Inflation and Stock Market Returns": Applied Economics Letters14(8):555-557.
  9. Antoniou, C., Doukas, J. A., & Subrahmanyam, A. (2015). "Investor Sentiment, Beta, and the Cost of Equity Capital". Management Science 62(2): 347-367.
  10. Bi, J., Jin, H., & Meng, Q. (2018). "Behavioral Mean-Variance Portfolio Selection". European Journal of Operational Research 271(2): 644-663.
  11. Chiu, W. J. (2013). "Can Corporate Governance Mitigate the Adverse Impact of Investor Sentiment on Corporate Investment Decisions? Evidence from Taiwan". Asian Journal of Finance & Accounting 5(2): 101-126
  12. Chi Seng Pun. (2018). "Time-Consistent Mean-Variance Portfolio Selection with Only Risky Assets". Economic Modelling 18(5):1-12.
  13. De Bondt, W. F., Muradoglu, Y. G., Shefrin, H., & Staikouras, S. K. (2008). "Behavioral Finance: QuoVadis?". Journal of Applied Finance (Formerly Financial Practice and Education) 18(2):7-21.
  14. Dhankar, R. S. (2019). "Investor Sentiment and Returns. In Capital Markets", Investment Decision Making (pp. 211-225). Springer, New Delhi.
  15. He, Z., He, L., & Wen, F. (2019). "Risk Compensation and Market Returns: The Role of Investor Sentiment in the Stock Market. Emerging Markets". Finance and Trade 55(3):704-718.
  16. Hunjra, A. I., Qureshi, S. A., & Riaz, L. (2016). "Psychological Factors and Investment Decision Making: A Confirmatory Factor Analysis". Journal of Contemporary Management Sciences 2(1): 65-82.
  17. Kim, T., & Ha, A. (2010, August). "Investor Sentiment and Market Anomalies". Journal op finance 16(2):1645-1680
  18. Lee, P. E. (2019). "The Empirical Study of Investor Sentiment on Stock Return Prediction". International Journal of Economics and Financial Issues 9(2): 1-19.
  19. León, D., Aragón, A., Sandoval, J., Hernández, G., Arévalo, A., & Niño, J. (2017). "Clustering Algorithms for Risk-Adjusted Portfolio Construction". Procedia Computer Science 108(6): 1334-1343.
  20. Liston, D. P. (2016). "Sin Stock Returns and Investor Sentiment". The quarterly review of economics and finance, 59(3): 63-70.
  21. Liu, S. (2015). "Investor Sentiment and Stock Market Liquidity". Journal of Behavioral Finance 16(1): 51-67.
  22. Mian, G. M., & Sankaraguruswamy, S. (2012). "Investor Sentiment and Stock Market Response to Earnings News". The Accounting Review 87(4): 1357-1384.
  23. Piccoli, P., da Costa Jr, N. C., da Silva, W. V., & Cruz, J. A. (2018). "Investor Sentiment and the Risk–Return Tradeoff in the Brazilian Market". Accounting & Finance 58(4): 599-618.
  24. Qin, Z. (2018). "Mean-VarianceModel for PortfolioOptimization Problem InThe Simultaneous Presence of Random and Uncertain Returns.European", Journal of Operational Research 245(2): 480-488.
  25. Ryu, D., Kim, H., & Yang, H. (2017). "Investor Sentiment, Trading Behavior and Stock Returns". Applied Economics Letters 24(12): 826-830.
  26. Rongjun Yanga, Lin Yub, Yuanjun Zhaoc, d, Hongxin Yue, Guiping Xuf, Yiting Wud,
  27. Zhengkai Liug. (2019). "Big Data Analytics for Financial Market Volatility Forecast Based on Support Vector Machine". International Journal of Information Management 26 (8):1-11.
  28. Smales, L. A. (2017). "The Importance of Fear: Investor Sentiment and Stock Market Returns". Applied Economics 49(34): 3395-3421.

29. Wang, W. (2018). "The Mean–Variance Relation and the Role of Institutional