ارائه مدلی تجربی برای پیاده‌سازی و بکارگیری حسابرسی داخلی مبتنی بر ریسک در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حسابداری دانشگاه فردوسی مشهد و عضو گروه تحقیقات حاکمیت شرکتی و شرکت‌های سهامی دانشگاه ملی استرالیا (ANU)

2 حسابدار رسمی

3 کارشناس ارشد حسابداری از دانشگاه فردوسی مشهد

10.22034/iaas.2013.105414

چکیده

حسابرسی داخلی نقش مهمی در کارائی و اثربخشی سیستم کنترل داخلی سازمان‌ها ایفا می­نماید. حسابرسی داخلی باید اطلاعات صحیحی را در رابطه با اثربخشی مدیریت ریسک و کنترل‌های داخلی شامل پیروی از قوانین و مقررات سازمانی به مدیریت ارائه نماید. در حال حاضر، انواع مختلف حسابرسی داخلی وجود داشته که عمدتاً روش­هایی از قبیل آزمون معاملات، آزمون صحت و قابلیت اتکاء دفاتر حسابداری و گزارشات مالی، صحت، قابلیت اتکاء و به موقع بودن گزارشات کنترلی و آزمون رعایت الزامات قانونی و مقرراتی را پذیرفته و اجرا می­نمایند. با این حال، هیچ‌کدام از آن‌ها در رابطه با جنبه کیفی مدیریت سازمانی به ویژه مدیریت ریسک اظهارنظری ارائه نمی­نمایند. بنابراین، نیاز به تعریف  مجدد حسابرسی داخلی و تعیین حوزه­های جدید برای آن احساس شده به نحوی که از پذیرش ابزارهای مدرن مدیریت ریسک، کفایت و اثربخشی این ابزارها و همچنین کمک به واحدهای سازمانی برای کاهش ریسک‌ها اطمینان حاصل شود. این تغییر در توجه و تمرکز حسابرسی داخلی از طریق اصلاح نگرش به حسابرسی و تبدیل آن به حسابرسی مبتنی بر ریسک امکان پذیر می­باشد. با توجه به این امر و همچنین عدم پیاده­سازی و بکارگیری حسابرسی داخلی مبتنی بر ریسک در ایران، هدف اصلی این پژوهش ارائه مدلی جامع و عملی برای پیاده­سازی و بکارگیری حسابرسی داخلی مبتنی بر ریسک در شرکت­ها و سازمان­های ایرانی می­باشد. مدل مذکور بر اساس مبانی تئوریک ارائه شده در منابع علمی و پژوهش مربوطه و تجربه حرفه­ای مؤلفان و با در نظر گرفتن شرایط و وضعیت خاص شرکت­های ایرانی طراحی گردیده است. همچنین، مدل طراحی شده در یکی از سازمان­های بزرگ ایرانی پیاده­سازی و اجرا گردیده که این امر بر ارزش و قابلیت پیاده­سازی و اجرای آن می­افزاید.

کلیدواژه‌ها